Η φθηνή στέγη για νέους και ευάλωτες ομάδες αποτελεί την κεντρική επιδίωξη του υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογενείας, το οποίο θέτει σε εφαρμογή δύο μεγάλα προγράμματα στεγαστικής πολιτικής. Πρόκειται για τα προγράμματα «ανακαινίζω – ενοικιάζω» και «κοινωνική αντιπαροχή».
Βασική στόχευση των προγραμμάτων είναι η ένταξή τους στην αγορά ακινήτων – αφού πρώτα γίνουν λειτουργικά – τα ακίνητα που οι ιδιοκτήτες τους κρατούν κλειστά για διάφορους λόγους.
Σημειώνεται πως στη χώρα μας καταγράφονται από τα υψηλότερα ποσοστά κλειστών ακινήτων τόσο στην Ε.Ε. όσο και στις χώρες του ΟΟΣΑ. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, 750.000 ακίνητα δηλώνονται στην ΑΑΔΕ ως κενά ή κλειστά, ενώ, με βάση τα πρόσφατα στοιχεία, τα κλειστά και χωρίς ηλεκτροδότηση ακίνητα σε όλη τη χώρα μπορεί να φτάνουν και τις 900.000.
«Ανακαινίζω – Ενοικιάζω»
Εντός του πρώτου τριμήνου του έτους αναμένεται να εκδοθεί η σχετική κοινή υπουργική απόφαση για το πρόγραμμα «ανακαινίζω – ενοικιάζω». Το πρόγραμμα στοχεύει στην αύξηση των διαθέσιμων προς μίσθωση κατοικιών και προβλέπει την επιδότηση του κόστους της ανακαίνισής τους με το 40% και έως 10.000 ευρώ.
Στο πρόγραμμα μπορούν να συμμετέχουν ιδιοκτήτες ή επικαρπωτές ακινήτων για ένα ακίνητό τους (για κατοικία), εφόσον:
1. Διαθέτουν την κυριότητα ή την επικαρπία του ακινήτου κατά ποσοστό που υπερβαίνει το 50%.
2. Το ακίνητο έχει έκταση έως 100 τ.μ. και βρίσκεται σε οικιστική περιοχή.
3. Έχουν ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο, πραγματικό ή τεκμαρτό, εισόδημα που δεν υπερβαίνει τα 40.000 ευρώ και διαθέτουν ακίνητη περιουσία, η συνολική αξία της οποίας δεν υπερβαίνει το ποσό των 300.000 ευρώ.
4. Το ακίνητο δεν έχει δηλωθεί ως πρώτη κατοικία, δεν έχει δηλωθεί ως μισθωμένο και δηλώνεται ως κενό στο έντυπο Ε2 που συνοδεύει τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος των τριών τελευταίων ετών.
5. Οι δικαιούχοι δεν έχουν λάβει επιδότηση για πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας ή ανακαίνισης σε ακίνητο της ιδιοκτησίας τους τα τελευταία πέντε έτη και δεν έχουν ενταχθεί σε προγράμματα επιδοτούμενης ενεργειακής εξοικονόμησης για οποιοδήποτε ακίνητό τους.
Οι εντασσόμενοι στο πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Ενοικιάζω» επιδοτούνται για την πραγματοποίηση δαπανών επισκευής και ανακαίνισης επί του ακινήτου τους, ύψους μέχρι 10.000 ευρώ, που περιλαμβάνουν τα απαιτούμενα υλικά και τις εργασίες. Η επιδότηση ανέρχεται στο 40% των πραγματοποιηθεισών δαπανών και χορηγείται υπό τις εξής προϋποθέσεις, οι οποίες πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά: Τα σχετικά τιμολόγια να εξοφλούνται ηλεκτρονικά. Μετά την ανακαίνιση να προχωρούν σε εκμίσθωση του ακινήτου με διάρκεια τουλάχιστον τριών ετών. Αποκλείονται όσοι έχουν ενταχθεί σε προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας ή ανακαίνισης για οποιοδήποτε ακίνητό τους τα τελευταία πέντε έτη.
Δημόσια κτίρια
Εντός του Μαρτίου αναμένεται να ξεκινήσει και το πρόγραμμα «κοινωνική αντιπαροχή» που έχει ως στόχο την αξιοποίηση της αδρανούς ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου με στόχο την παροχή κατοικίας με χαμηλό ενοίκιο. Η δράση αφορά την ανέγερση 2.500 κατοικιών για 5.000 ωφελούμενους νέους έως 39 ετών εφαρμόζοντας ως μοντέλο για τη διάθεσή τους ή το ενοίκιο ή την αγορά ή το μοντέλο rent to own. Η δράση θα έχει μηδενικό κόστος για το Δημόσιο.
Στο πλαίσιο του προγράμματος αναμένεται να αξιοποιηθούν ακίνητα του Δημοσίου μέσω συμπράξεων με τον ιδιωτικό τομέα για την ανέγερση κοινωνικών κατοικιών Η ΔΥΠΑ θα παραχωρεί το αδόμητο οικόπεδο για το οποίο θα επιλέγεται ο ανάδοχος μετά από διαγωνισμό που θα αναλαμβάνει να κατασκευάσει σύγχρονα κτίρια κατοικιών και εμπορικών χρήσεων με βάση τις προδιαγραφές που προβλέπει η προκήρυξη.
Ο δημόσιος φορέας θα διατηρεί την κυριότητα των ακινήτων ενώ ο ανάδοχος θα λαμβάνει ως αντάλλαγμα την παραχώρηση της εκμετάλλευσης μέχρι την κάλυψη του κόστους και με την προϋπόθεση ότι ποσοστό των κατοικιών θα διατίθεται με μειωμένο ενοίκιο στους δικαιούχους του προγράμματος Κοινωνική Αντιπαροχή. Η διάρκεια της παραχώρησης θα ορίζεται στην προκήρυξη.
Οι περιοχές ανέγερσης κατοικιών
Σύμφωνα με την πρώτη καταγραφή , έχουν εντοπιστεί 98 κατάλληλα οικόπεδα εντός σχεδίου, συνολικής επιφάνειας 627 στρεμμάτων, εκ των οποίων το ένα τρίτο βρίσκεται στην Αττική. Υπάρχουν και εκτάσεις εκτός σχεδίου, όπως επίσης και αδιάθετες κατοικίες, διαμερίσματα, γραφεία. Πρόκειται για 11 στρέμματα στην Κηφισιά, 20 στην Παιανία, 40 στη Λάρισα, 28 στην Ξάνθη και 74 στον Βόλο, όπου και θα ανεγερθούν κοινωνικές κατοικίες. Το πρόγραμμα θα υλοποιηθεί με σύμπραξη μεταξύ ΔΥΠΑ και κατασκευαστικών εταιρειών. Η ΔΥΠΑ θα διαθέσει οικόπεδα στα οποία οι ιδιώτες θα ανεγείρουν σπίτια και το 30% έως 60% από αυτά θα ενοικιαστεί σε νέους με χαμηλή τιμή, ενώ στη συνέχεια θα μπορούν να τα αγοράσουν. Η τιμή αγοράς θα είναι ελκυστική, καθώς θα συνυπολογιστούν και τα ενοίκια που κατέβαλαν όπως και τυχόν άλλες δαπάνες συντήρησης ή επισκευής.
