Οι ερευνητές στην Αυστραλία διερευνούν τη δυνατότητα συλλογής DNA δραστών από μονάδες κλιματισμού σε τόπους εγκλήματος
Ακόμα κι αν ένας εγκληματίας φοράει γάντια, το DNA του μπορεί να παραμείνει στον χώρο αφότου φύγει. Μια νέα μελέτη προτείνει ότι εάν ένα τέτοιο υλικό απορροφηθεί από ένα κλιματιστικό, θα μπορούσε να υποδείξει στους εγκληματολόγους εάν ένας ύποπτος βρισκόταν ή όχι σε ένα συγκεκριμένο χώρο.
Σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους, τα ζώα διασκορπίζουν το DNA στο περιβάλλον μέσω των περιττωμάτων τους, του δέρματος και άλλου βιολογικού υλικού. Επομένως, οι επιστήμονες αναγνωρίζοντας τους τύπους αυτού του “περιβαλλοντικού DNA” (environmental DNA-eDNA) σε δείγματα νερού, εδάφους ή αέρα, μπορούν να προσδιορίσουν ποια ζωικά είδη βρίσκονται στην περιοχή. Μεταξύ πολλών άλλων εφαρμογών, μια ανάλυση eDNA έχει χρησιμοποιηθεί για να ελέγξει την παρουσία λευκού καρχαρία κοντά σε παραλίες ή για να τεκμηριώσει ένα παγωμένο προϊστορικό οικοσύστημα ή ακόμη και για να αναζητήσει το τέρας του Λοχ Νες!
Όντες μέλη του ζωικού βασιλείου και εμείς οι άνθρωποι αφήνουμε το eDNA μας όπου κι αν πάμε. Το βιολογικό μας υλικό μπορεί ακόμη και να παραμείνει στον αέρα για λίγο με τη μορφή μικροσκοπικών σταγονιδίων, σάλιου ή δέρματος. Σε περιπτώσεις ποινικών πράξεων, ακόμη και αν ένας ένοχος σκουπίσει τα ίχνη του, το eDNA έχει προλάβει να απορροφηθεί από το σύστημα κλιματισμού του χώρου όπου βρίσκεται.
Έχοντας αυτό κατά νου, ερευνητές εγκληματολογίας από το Πανεπιστήμιο Flinders της Αυστραλίας ξεκίνησαν να επαληθεύσουν την απορρόφηση ανθρώπινου eDNA από το κλιματιστικό ενός δωματίου. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι τα κλιματιστικά λειτουργούν ανακυκλώνοντας τον αέρα σε ένα δωμάτιο, όχι αντλώντας αέρα από το εξωτερικό.
Αφού καθάρισαν τα κλιματιστικά σε τέσσερα γραφεία και σε τέσσερα σπίτια - αφαιρώντας έτσι τυχόν υπάρχον DNA - οι ερευνητές άφησαν τους ενοίκους να ζήσουν την κανονική τους ζωή για τέσσερις εβδομάδες. Όταν στη συνέχεια ελήφθησαν δείγματα από το εσωτερικό αυτών των κλιματιστικών, βρήκαν eDNA που αντιστοιχούσε στους ενοίκους, σε όλα τα δείγματα (εκτός από ένα).
Η νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Electrophoresis δοκίμασε τη νέα μέθοδο με συμβατικές μονάδες κλιματισμού καθώς και με μια φορητή, εμπορικά διαθέσιμη συσκευή καθαρισμού αέρα που χρησιμοποιείται τακτικά για τον έλεγχο της COVID-19 και για άλλους αερομεταφερόμενους ιούς στα νοσοκομεία, σε σχολεία και γηροκομεία.
Μια ξεχωριστή παρτίδα πειραμάτων εξέτασε τη συλλογή ανθρώπινου DNA από τον αέρα σε δωμάτια, με και χωρίς ανθρώπους για διαφορετικές χρονικές περιόδους και με διαφορετικούς τύπους φίλτρων συλλογής.
Τα αποτελέσματα των μελετών έδειξαν ότι το ανθρώπινο DNA μπορεί να συλλεχθεί από τις μονάδες κλιματιστικών, αλλά και από τον αέρα του χώρου απευθείας. Τα δείγματα στον αέρα αναγνωρίζουν άτομα που ήταν πρόσφατα σε ένα χώρο, ενώ το eDNA του κλιματιστικού μπορεί να αναγνωρίσει άτομα που βρίσκονταν στο δωμάτιο πριν από λίγο καιρό. Περαιτέρω μελέτες θα επικεντρωθούν τώρα στα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των διαφορετικών μεθόδων συλλογής eDNA.
«Είναι πολύ απίθανο για κάποιον δράστη, ακόμη και με ιατροδικαστική επίγνωση, να εμποδίσει εντελώς το DNA του να απελευθερωθεί στο περιβάλλον», λέει η επικεφαλής επιστήμονας, Δρ Μαρίγια Γκοράι